Media społecznościowe stały się nieodłącznym elementem życia współczesnej młodzieży. Platformy takie jak Instagram, TikTok, Facebook czy Snapchat kształtują sposób, w jaki młodzi ludzie komunikują się, postrzegają świat i, co niezwykle istotne, budują swoją tożsamość oraz samoocenę. Choć social media oferują wiele korzyści, takich jak łatwy dostęp do informacji, możliwość utrzymywania kontaktów czy rozwijania zainteresowań, niosą ze sobą również liczne zagrożenia. Ciągłe porównywanie się z wyidealizowanymi wizerunkami innych, presja bycia popularnym, cyberprzemoc czy lęk przed pominięciem (FOMO) mogą negatywnie wpływać na psychikę młodych ludzi, prowadząc do obniżenia poczucia własnej wartości, lęków, a nawet depresji.

Social media a lustro współczesnego nastolatka: Jak media społecznościowe kształtują postrzeganie siebie?

Dla współczesnych nastolatków media społecznościowe często pełnią funkcję lustra, w którym przeglądają się nie tylko oni sami, ale także ich rówieśnicy. To dynamiczne, interaktywne środowisko, w którym kształtuje się ich tożsamość, postrzeganie własnego ciała, umiejętności i miejsca w grupie. Portal gov.pl w artykule “Proszę, polub mnie. Dlaczego media społecznościowe mogą obniżać samopoczucie Twojego dziecka i jak sobie z tym radzić?” podkreśla, że “w okresie dorastania [młodzi ludzie] określają kim są i w jaki sposób chcą pokazywać się innym”, a smartfon stał się “centrum – tak ważnego dla młodych ludzi – życia społecznego”. W tym cyfrowym świecie “nieustannie oceniają siebie przez pryzmat tego, co widzą na kontach obserwowanych osób”.

Negatywne skutki nadmiernego korzystania z social mediów dla samooceny młodzieży (porównywanie się, cyberprzemoc, FOMO, nierealistyczne standardy)

Chociaż media społecznościowe mogą oferować pewne korzyści, ich nadmierne i niekontrolowane używanie, szczególnie przez wrażliwych na wpływy zewnętrzne nastolatków, niesie ze sobą szereg negatywnych skutków dla ich samooceny i ogólnego dobrostanu psychicznego. Portal gov.pl w swoim artykule ostrzega, że “intensywne korzystanie z portali społecznościowych może negatywnie wpływać na samopoczucie, samoocenę i psychiczny dobrostan młodych ludzi”. Młodzież spędzająca dużo czasu na mediach społecznościowych ma często niższą samoocenę niż osoby, które z nich nie korzystają.

Ciemna strona ekranu: Jak social media podkopują pewność siebie nastolatków?

Do najpoważniejszych negatywnych skutków należą:

  • Ciągłe porównywanie się i poczucie niższości
  • Nierealistyczne standardy piękna i sukcesu
  • Cyberprzemoc (Cyberbullying)
  • FOMO (Fear Of Missing Out) – lęk przed pominięciem
  • Uzależnienie od aprobaty online
  • Zaburzony obraz siebie i dysmorfofobia
  • Problemy ze snem i koncentracją
  • Wzrost poziomu lęku i objawów depresyjnych

Świadomość tych zagrożeń jest pierwszym krokiem do ochrony młodzieży. Rodzice i wychowawcy powinni aktywnie edukować młodych ludzi na temat krytycznego odbioru treści w internecie i promować zdrowe nawyki korzystania z mediów społecznościowych.

Rodzice odgrywają kluczową rolę w kształtowaniu zdrowych nawyków cyfrowych u swoich dzieci i pomaganiu im w budowaniu odporności na negatywne wpływy mediów społecznościowych. Nie chodzi o całkowity zakaz, który, jak ostrzega gov.pl, “może być bardzo dotkliwy” ze względu na ważną rolę kontaktów online w życiu młodych ludzi, ale o mądre towarzyszenie, edukację i ustalanie granic.

Podsumowanie

Media społecznościowe wywierają ogromny wpływ na samoocenę i zdrowie psychiczne młodzieży. Ciągłe porównywanie się, presja idealnego wizerunku, cyberprzemoc i FOMO to tylko niektóre z wyzwań, z którymi muszą mierzyć się młodzi ludzie w cyfrowym świecie. Rodzice odgrywają kluczową rolę w edukowaniu swoich dzieci na temat świadomego i bezpiecznego korzystania z social mediów, budowaniu ich odporności psychicznej oraz wspieraniu w trudnych chwilach. Otwarta komunikacja, ustalanie zdrowych granic, promowanie aktywności offline i wzmacnianie samooceny niezależnej od internetowych ocen to fundamenty zdrowej relacji z technologią. W sytuacjach, gdy presja social mediów prowadzi do nasilonego lęku i negatywnych emocji, narzędzia takie jak EMDRlink mogą oferować cenne wsparcie w redukcji napięcia i budowaniu wewnętrznego spokoju, uzupełniając profesjonalną pomoc psychologiczną, jeśli jest ona potrzebna. Pamiętajmy, że celem jest nie eliminacja social mediów z życia młodzieży, ale nauczenie ich mądrego i zrównoważonego korzystania z nich, tak aby służyły rozwojowi, a nie szkodziły.